Wikileaks
shtegton në Lindje!
Nga: Israel Shamir
(Një
paraqitje në Mediastan , një film rruge i
Wikileaksit. Filmi u shfaq për herë të parë në
Londër në Festivalin e Filmit Raindance me 1
Tetor 2013, në një Festival të Moskës një javë
më vonë.)
Një bandë e larmishme prej pesë gazetarëve
në të tridhjetat e hershme ngasin një makinë
nëpër shkretëtirat dhe malet e larta të Azisë
Qendrore. Në mes një pejsazh që të lë pa frymë,
ata kalojnë tunele të pakalueshme, kthesa të
pjerrta, kopetë e deleve nëpër rrugë, vizitojnë
kryeqytetet e republikave të reja që erdhën në
ekzistencë që nga rënia e Bashkimit Sovjetik,
takuan njerëz interesantë dhe diskutuan rreth lirisë
së fjalës dhe të kufijve të saj. Një film rruge
par excellence, një Doracak për Fillestarët nga
Wim Wenders, por në një mjedis më të mirë.
Së shpejti ne mësojmë se nuk është një
doracak i këndshëm. Këta të rinj janë dërguar
në një kërkim në vende të largëta nga gjeniu
rebel, Julian Assange, rob i Ellingham Hall në
Anglinë Lindore. ( Ngjarjet shpalosen dy vjet
më parë, para arratisjes së Julianit në
Ambasadën e Ekuadorit. ) Assange bën disa dalje
në film, dhe një nga skenat, një shëtitje të
shpejtë natën në pyll, është një perlë e
artistike, si Johannes, drejtori Wahlstrom (suedez
në bandë ), përcjell urgjencën dramatike dhe
përfshirjen e Julianit në kinematografi. Assange
flet për redaktorët nëpërmjet Skype , dhe
argumenton me bashkë-punëtorët e tij në lidhje
me qëllimin e ushtrimit të tërë. Kështu mësojmë
se qëllimi i partisë është për t段 ofruar
kabllot Departamentit të Shtetit, në mënyrë që
popujt e këtyre vendeve do të dijnë të vërtetën,
pra se si ata perceptohen nga pushteti
perandorak. Kjo e vërtetë është për të çliruar
ata, por ata kanë nevojë për një ndërmjetës:
Mediat.
Dikush ka për të zgjedhur, përkthyer ,
shpjeguar dhe publikuar kabllot në mënyrë që ato
do të arrijnë në audiencën e synuar. Misionarët
e Assange-s takohen me redaktorët e gazetave,
agjencitë e lajmeve dhe radio stacioneve, dhe
t'u ofrojë atyre ngarkesën e tyre joshëse dhe të
rrezikshme, falas. Shumica refuzojë ofertën. Ata
janë shumë ngushtë të lidhura me strukturën e
pushtetit amerikan. Disa i marin ato, por ne
nuk mësojmë nëse ata në fakt dinë t段 përdorin
ato. Unë personalisht kam pasur fatin e mirë në
përhapjen e këtyre kabllove në Rusi, me mediat
vibrante dhe me sentimente anti - amerikane.
Udhëtarët tona lehtë pranojë se mediat e Azisë
Qendrore nuk janë aq të lira, por është një
kthesë që i paraqitet ngjarjet që ata më vonë do
t段 zbulojnë se mediat e fuqishme Perendimore
janë në njëfarë mënyre të barabarta në
korrupcion.
Zona ku ata udhëtojnë është e përbërë nga
Taxhikistani, Turkmenistani, Kazakistani,
Kirgistani, Afganistani, dhe ata merren me
mediat lokale, si ato shkojnë: si vëhet titulli,
Mediastan. Udhëtarët tanë mësojnë se SHBA-ja
zakonisht i paguan këto media lokale që të
publikojnë artikuj të favorshme për SHBA, disa
prej këtyre artikujve janë botuar më parë në
Rusi, dhe ribotuar më pas në botime lokale, në
mënyrë që ato të paraqiten me më shumë autoritet.
Disa prej kryeredaktorëve aktualisht banojnë në
SHBA dhe kontrollojnë botimet e tyre nga
distanca. Në Turkmenistan ata do të vizitojnë
një zyrë qendrore të gazetës, ku çdo numër i
gazetës mbart një foto me ngjyrna të presidentit
të tyre në faqen e parë, dhe redaktori i tregon
vizitorëve të tij se ai nuk është në kërkim të
telasheve. Duke lënë zyrën e tij, ata me makinë
kaluan përmes një rindërtimi në Ashgabat, që
filloi nga zeroja, një çudi arkitektonike e
shtëpive prej mermeri dhe me rrugë të pastra, të
gjera. Me sa duket jo të gjitha të ardhurat e
gazit natyror shkojnë jashtë vendit, dhe kjo
duket se është një zhvillim pozitiv. Megjithatë
, vizitorët tanë përfundojnë duke u dëbuar nga
republika, vetëm në rast.
Në Kazakistan, ata hasin punëtorët e
naftës Zhanaozen, të cilët ishin një grevë të
gjatë urie: Asnjë nga mediat nuk raportoi për
këtë zhvillim, derisa një muaj më vonë, pasi
ata u shpërndanë nga plumbat. Një duzinë
grevistësh u vranë, shumë janë plagosur dhe edhe
më shumë janë burgosur. Ky film është shquar
sepse ruan vuajtjet dhe ankesat e punëtorëve të
naftës para represionit të dhunshëm. Edhe më
pas, drama e punëtorëve të naftës ekspozohet
shumë pak, sepse ata punonin për kompanitë e
naftës perëndimore, dhe presidenti, z Nazarbajev,
është konsideruar miqësor ndaj Perëndimit. Për
mediat kryesore, parada e homoseksualëve është
krenari, ajo ka vlerë më të madhe si lajm se një
grevë urie e punëtorëve.
Udhëtarët
të takohen, gjithashtu, me një karakter tjetër
shfrytëzuar nga Wikileaks, me një të burgosur që
u lirua Guantanamo. Wikileaks kishte publikuar
dosjen e tij të fshehtë të CIA-s ( mes tjerash
). Ky ishte një burrë i pashëm, i madh, i zymtë,
me mjekër i cil kaloi pesë vjet në atë kamp
djallëzor, ai na tregoi, bandës tonë, jetën e
tij në harresë , dhe ata i zbulojnë atij se pse
ai u burgos - si Edmond Dantes i Kontit të
Monte Kristos, të burgosurve të Burgut të
Guantanamos kurrë nuk janë treguar akuzat kundër
tyre. Kur ai mëson se ai kishte qenë i mbyllur
për kaq shumë kohë, thjesht sepse hetuesit
amerikanë donin të mësonin prej tij disponimin
në mesin e refugjatëve taxhik në Afganistan , ai
u tërbua : " A nuk mundën ata të më pyesni mua,
dhe më lejoni të shkojë ? "
Episodi Afgan qëndron i ndarë nga pjesa
tjetër, por që është tërheqës për një film
rrugor: ai lejon film- krijuesin për të kuptuar
së bashku artikuj mjaft të ndryshëm. Në gjysmën
e pushtuar të Afganistanit Verior, banda jonë
vizitoi një kamp suedez, ku oficeri i shtypit
suedez pranon se ata nuk kanë asnjë ide se pse
ata janë atje në vendin e parë. Afganët duan ata
të largohen, sepse suedezët nuk i japin ryshfet.
Ne mësojmë se nën presionin amerikan , suedezët
të bëjë diçka të ngjashme me ryshfet , në mënyrë
që ata të qëndrojnë. Pse ata janë atje, për çka?
SHBA-ja dëshiron që të lë përshtypje tek
vendasit me vullnetin e mirë të suedezëve, pa
asnjë shpenzim për vete.
Në një
episod disi komike, Johannes përpiqet të shtyjë
kabllot e tij në krye të Radio Lirisë, rrjeti
propagandistik në pronësi dhe i financuar nga
SHBA-ja. Ai është informuar solemnisht se Radio
Liria gëzon lirinë e plotë të shprehjes, mund të
diskutojnë çdo subjekt, dhe nuk njeh censurën.
Johannes ka mundur edhe i ka ofruar kabllot në
ambasadën amerikane !
2
Fusha e Mediastanit nuk është e mbyllur nga
malet e larta, ajo shtrihet gjatë gjithë rrugës
për skaj të lumit Hudson dhe Thames, sepse
Wahlstrom plotëson me dy njerëz të mbarë në krye
të zinxhirit ushqimor Medial: Në Londër,
kryeredaktor i The Guardian, Alan Rusbridger dhe
në Nju Jork, atëherë redaktori ekzekutiv i New
York Times, Bill Keller. Të dy janë të qetë, të
lëmuar, të sjellshëm dhe ata kanë përgjigjet e
tyre, por ata janë servilë ndaj pushtetit sikur
që është redaktori i përulët i Stan -News.
Guardiani ka luajtur një pjesë të
ndërlikuar në historinë e Wikileaksit, një pjesë
ka gjasa për të përsëritur tani me Snowden . Në
rastin e Snowdenit, shkruan e botuan materiale
e tij, më parë i verifikimit ato me NBA, nxiti
atë që të zbulojë identitetin e tij , rriti '' e
reputacionin progresiv'', dhe në fund , e
porositi Luke Harding, për të shkruar një libër.
Ata fituan me shërbimet e inteligjencës, me
lexues të besuar, dhe ka të ngjarë të
përfundojë deri në shkatërrimin njeriun.
Ata e bënë të njëjtën gjë me Julianin: ata
kanë përdorur sende të tij , e kanë verifikuar
atë, e kanë censuruar atë që t段 përshtatet
agjendës së zotërinjve të tyre ' , dhe më pas
publikuan të gjitha papastërtitë mbi atë që ata
mund të gjenin, duke e diskreditiuar sa kishin
mundur. The New York Times-i ishte edhe më keq,
se ata bashkëpunuan me CIA-n dhe Pentagonin
vazhdimisht dhe kanë përkrahur plotësisht
Assange-n. Lexuesit e CP ishin në gjendje
për të ndjekur këtë sagë unike në kohë reale, që
nga fillimi i tij, ndoshta më mirë se kushdo në
bloge. Ata mund të mësojnë se si kabllot janë
botuar , dhe si the Guardiani i mori shënime
konfidenciale policore suedeze dhe shtrembëruan
përmbajtjen. Disa muaj më vonë, të dhënat u
bënë publike, një faqe suedeze.. Ruajtësi
tendencioz, titullohej, kabllot e fituara nga
Manning dhe të dorëzuar nga Assange . Njerëzit e
zakonshëm rrallë lexojnë përtej titujve.
Pra,
Guardiani i përshkruan zakonisht vërejte të
caktuara Wikileaksit ndaj zyrtarëve amerikanë,
si ju mund të shihni këtu, më shpesh në mënyrë
që të minojnë Rusinë dhe të delegjitimojnë presidentin
e saj. Vetëm tani ne mund të kuptojmë arsyen e
këtyre sulmeve të pamëshirshme mbi Putinin, -
vetëm ai kishte vullnet të fortë të mjaftueshme
për të frenuar sulmin e afërt të SHBA-ve ndaj
Sirisë, dhe në këtë mënyrë të sinjalizojë fundin
e hegjemonisë amerikane.
3. Kabllot e Azisë Qendrore kanë qenë më
interesante, sepse, disi, ambasadorët e SHBA-së
në rajon ishin të pakujdesshën, madje brutalisht
të sinqertë, në komunikimet e tyre me
Departamentin e Shtetit . " The Guardian i ka
mbledhur qëllimisht pjesët e kabllove të
publikuara për të fshehur provat e korrupsionit
[ nga kompanitë Perëndimore në Azinë Qendrore ]
".
Filmi
shfaqet vetëm në kohë për t置 pëputhur me
shfaqjen e parë të të Filmit të Holivudit me
titull The Fifth Estate, që ka të njëjtën temë.
Kjo nuk është një rastësi: Assange ishte shumë
i pakënaqur me projektin e Holivudit dhe ai e
tha në mënyrë të hapur për prodhuesit e tij,
drejtorit të filmit dhe për aktorin i cili
luajti pjesën e tij. Ai me mençuri vendosi të
mbajë duart e tij jashtë Mediastan: ai refuzoi
të marrë të pjesë në mënyrë krijuese, kështu
filmi duhet të jetë e pavarur. Kjo nuk është
patjetër një film grupor, me një prinjës,
guru,:figurë qendrore nuk është Juliani, por
media.
Filmat janë shumë të ndryshëm. Ky film
(The Fifth Estate) është i bazuar në një tregim
të bashkë 朴unëtorit të Assanges , i cili u
kthye në armik dhe rivali, Daniel Domscheit -
Berg, dhe që e prodhojë me një buxhet, sipër洋esatares,
prej $ 40 milion (dollarë), ndërsa Mediastan
është bërë nga drejtori i ri, Johannes Wahlstrom,
një mik i Assanges, me një buxhet nga xhepi i
vet. Drejtor i Fotografisë dhe të tjerë të
përkushtuar kanë aftësi, por mungojnë burimet,
anëtarët e ekuipazhit kanë punuar falas.
Pavarësisht
nga të gjitha këto vështirësi, ata patën sukses
në prodhimin e një thrilleri të fuqishëm dhe të
bezdisshëm për njeriun që mendon, është një
kërkim epik për të ofruar të vërtetën e gjallë
për ata që nuk kanë dëshirë.
Filmi zë një vend shumë të veçantë të një
dokumentari që përdorë të gjitha mjetet e një
filmi artistik : ai është dinamik , i pasur me
nuanca , një kënaqësi për sytë dhe ushqim për
mendjen, fotografi të bukura nga kamera e rusit
virtuoz, Feodor ( Theo për miqtë e tij ), Lyass
PD për suksesin e fundit në kinemanë ruse,
Dukhless. Drejtori, Johannes Wahlstrom - ( Unë
nuk guxoj të them se sa i mrekullueshme është ai,
për shkak se, sipas të gjitha gjasave, ai është
djali im ) - ishte sjellë deri në Izrael , dhe u
zhvendos në Suedi me nënën e tij suedeze, kur ai
ishte 12 vjeçar. Ky është filmi i tij i parë i
plotë, ai ka punuar më parë në TV suedez dhe ka
redaktuar një revistë. Ai është njëri prej
këtyre burrave trima të rinj të cilët dëshirojnë
për të rregulluar botën, duke i dhënë asaj një
regull.
Unë ju sugjeroj që të shihni këtë film, do
kënaqeni duke shikuar këta të rinj të bukur,
pejsazhe të egra dhe toka të largëta, për të
mësuar më shumë rreth asaj se si Wikileaks ka
ndryshuar botën.
( Redaktimi gjuhësor nga Ken Freeland)
Israel Shamir jeton në Moskë.