Prej ditës së Deir Yassinit u bë një ditë pro
Deir
Yassinit, shpresat nuk avulluan. "Një provë e
vërtetë për
qeverinë Bush", shkruajti Robert Fisk në gazetën
Indipendent. "S'ka kohë për të humbur", i erdhi
në ndihmë
Helena Cobban e Christian Science Monitor. Por
vizita e
ministrit të jashtëm amerikan nuk krijoi
lehtësim për
palestinezët, biles as edhe zbutje të sulmit
izraelit.
I ndritshmi Norman Finkelstein na përmendi me
këto fjalë
"Problemi me qeverinë Bush, kështu po na thuhet
pa pushim,
qenka, se nuk angazhohet sa duhet në Lindjen e
Mesme. Një
vakum diplomatik, të cilin misioni i Collin
Powellit do ta
mbushte. Por kush ua hapi izraelitëve dritën
jeshile për
masakrat e tyre? Kush ia dha shtetit izraelit
aeroplanët
F-16 dhe helikopterët Apache? Kush vendosi veton
e tij ndaj
rezolutave të Këshillit të Sigurimit të OKB-së
mbi dërgimin
e vrojtuesve të dhunës? Dhe kush e bllokoi
pikërisht
propozimin e përfaqësueses së OKB-së për të
drejtat e
njeriut, Mary Robinson, për të dërguar një ekip
të pastër
sqaruesish në territoret palestineze? Po të
vihet re ky
skenar, atëhere A-ja dhe B-ja fajësohen si
vrasës. Faktet
vërtetojnë, se A-ja i ka dhënë armë vrasëse
B-së. A-ja dha
sinjalin jeshil dhe A-ja pengoi vëzhguesit për
t'iu
përgjigjur klithmave të viktimave. A rrjedh prej
kësaj, se
A-ja nuk qenka angazhuar mjaftueshëm, apo që
A-ja tamam si
B-ja ka ngarkuar mbi vete fajin e vrasjes?"
Ai ka të drejtë. Ka ardhur koha t'i përfundojmë
ëndërrat me
sy hapur mbi sulltanin e mirë. Nëse një bllokadë
intelektuale të pengon të dyshosh mbi qëllimet e
tua të
mira, atëhere mund të mendohet, se ai qenka rob
i eunukëve
të këqinj, siç ka qenë fati i shumë
sundimtarëve. Prej
pendimit dhe shqetësimit duhet të kalojmë në
aksion. Pas
gjithë kësaj vlen, se gjithkush po ankohet mbi
politikën
amerikane në Lindjen e Mesme, por askush nuk
ndërmerr
dicka. Por a mundemi ne të bëjmë diçka, ndërkohë
që
demonstratat dhe protestat nuk po vlejnë gjë?
Përgjigja është po, dhe ajo nuk qëndron as në
xhihad dhe as
në kryqëzatë. Robert Jenseni (Houston Chronicle)
i
Universitetit të Texasit shkruan "Sot unë kam
ndihmuar, që
të vritet një palestinez. Nëse i paguani taxa
qeverisë
amerikane, atëhere edhe ju e bëni këtë." Me këtë
ai tregon,
se paraja e taksapaguesit amerikan shkon për
riarmatim dhe
vrasje të palestinezëve. Le ta ngushëllojmë
Jensenin.
Taksapaguesi amerikan është i pafajshëm.
Realiteti qëndron
më keq neve na paguhet kasaphana prej pesë
miliardë
njerëzve, të cilët e fitojnë jetesën e tyre
jashtë SHBA-ve.
Çdo ditë transferohen në SHBA pesë miliardë
dollarë
amerikanë, për t'u mundësuar udhëheqësve të
këtij vendi
madhështor stilin e tyre të zakonshëm të
jetesës, e edhe
për të vrarë aq palestinezë sa të gjejnë. Një
pare e vogël
përditë prej kujtdo prej nesh, europian apo
afrikan, kinez
apo japonez, rus apo arab. Këto shifra
marramendëse u
publikuan nga një gazetë javore britanike, The
Economist.
Këtë ne e bëjmë që prej vitit 1972, kur SHBA-të
u dhanë
vetes të drejtën për të shtypur aq dollarë sa të
mundeshin,
ndërsa ne iu varëm iluzionit, se 'greenbacks'at,
një copë e
vogël letre, qenkan kundërvlera e punës dhe e të
mirave
tona materiale të kësaj bote.
Në të vërtetë, dollari nuk zotëron asnjë lloj
garancie. Ai
është një çek, që lëshohet nga një shpërdorues
dhe që bën
për t'i vënë kornizë dhe për ta varur në mur.
Duke u nisur
nga fakti, se ata mund të harxhojnë po aq
dollarë sa edhe u
nevojiten, nuk është për t'u habitur, se
egziston një
superfuqi, kurse gjithë të tjerët janë borxhli.
Nuk është e
fshehtë i guximshmi Fidel Castro e thotë këtë
në çdo
konferencë dhe siguron kështu armiqsinë e
përjetshme të
SHBA-ve.
Magjistarët financiarë të SHBA-ve, Greenspani
dhe të tjerë,
luajnë me ne rrengën e besueshmërisë, e cila
quhet
'piramidë'. Lojëra të tilla u luajtën në shumë
vende,
sidomos në Shqipëri dhe Rusi, nga mashtrues
vendas.
Normalisht këto përfundojnë me një shembje
katastrofale. Ky
mashtrim ndryshon nga madhësia e tij. Ai është
global. Por
është e njejta piramidë. Nëntëdhjetë ërqind e të
gjitha
transaksioneve, shkruan Noam Chomsky, janë
spekulluese.
Piramida mbështetet nga një lavazh masiv
propagandistik
truri, i cili do të nxisë konsumin dhe
ekspansionin.
Njerëzit normalë në SHBA dhe aleatët e tyre nuk
nxjerrin
nga kjo ndonjë kënaqësi në Angli, varfëria tek
fëmijët u
rrit trefish pas marrjes së qeverisë nga
Margaret Thatcher.
Në SHBA, miliona fëmijë janë të pastrehë.
Amerikanët, britanikët dhe gjermanët janë
borxhlinj masivë,
siç janë edhe vendet e Botës së Tretë.
Dollari amerikan zëvendësoi me sukses arin, pasi
ai ofronte
përqindje tërheqse. Kjo përqindje iu bë kurth
njerëzisë.
Ajo ishte shkak për barrën e borxheve, për
shtetet dhe
njerëzit e varfër, dhe ajo krijoi zhvillimin e
mehtë të
globalizimit. Jo më kot u përgjigj Sam
Bronfmani,
kontrabandist alkoholi gjatë kohës së
Prohibicionit,
themelues i dinastisë së fuqishme Bronfman dhe
babai i
kryetarit të 'World Jewish Congress', kur u pyet
për
shpikjen më të rëndësishme njerëzore pa hezituar
me
'përqindjen'. (Haaretz, 20.11.98, Musaf f.36)
Kjo ishte rënia e dytë e njeriut. Adami u tundua
nga molla,
kurse ne prej përqindjeve të vendosura të
dollarit,
pasqyrimit modern të kamatës së dalë mode. Në
ditët e
vjetra, kisha 'antisemitike' e dënonte kamatën
si një
veprimtari ekskluzivisht çifute, por tashmë
kamata u
qëndron të tërëve në dispozicion. Gjithkush
është me fjalët
e figurës Milo Minderbinder në librin 'Catch 22'
të Joseph
Heller, një partner. Akoma ekziston kjo dilemë.
Ju nuk
mundeni thjesht të merrni fitimet tuaja dhe t'ia
mbathni,
për t'u gëzuar me to. Ju duhet të qëndroni në
lojë.
Dollari amerikan nuk është më 'pare', ai është,
si edhe
liçenca e Microsoftit apo patenta e një
ndërmarrjeje
farmaceutike, një liçencë. Nëse SHBA-të duan,
ato mund t'i
ngrijnë depozitat e një shteti rebel. Depozitat
e Iranit u
ngrinë, e edhe ato të Libisë dhe të Irakut.
Sigurisht që
edhe Arabia Saudite do të vuajë të njejtin fat
në atë
moment kur do të kundërshtojë politikën
amerikane. Ja një
gjëegjëzë për Bilbo Beutlin (personazh i librit
dhe filmit
'Lord of the Rings') ç'është një gjë e
mbivlersuar, e
pasigurt, e gjelbërt dhe që dëshirohet
marrëzisht nga
budallenjtë.
Në ditët e fundit të luftës në Azinë Juglindore
po udhëtoja
sëbashku me një grup gazetarësh të tjerë,
aventurierësh,
fshatarësh vendas, derrash dhe pulash me një
gjel të vjetër
mbi Mekong në drejtim të kundërt të rrjedhës.
Varka
ndalohej rregullisht, kontrollohej dhe taksohej
nga grupet
ndërluftuese, por ngadalë po merrte udhën e saj
nga
kryeqyteti i vjetër mbretëror Luang Prabang për
në
Vientiane. E kaluam natën në një fole të
përgjumur prej
njëzetë kasollesh dhe tre elefantësh. U futa në
një dyqan
kinez. Përpara meje ishte një guerrilas i errët
e i zymtë i
Pathet Laos me sandalet e tij 'Ho Çi Min' prej
gome makine
dhe automatikun e tij AK në shpinë, i cili
përfundoi
pazarin e tij dhe pagoi me pare të çuditshme. E
njoha
figurën shumëngjyrëshe ajo ishte paraja e
Pathet Laos. Kur
kish ikur ushtari, nxorra disa nga kartmonedhat
e Pathet
Laos, të cilat m'i kishin dhënë si kusur në
barkë dhe i
kërkova dyqanxhiut një paketë cigare. Kinezi nuk
luajti
prej vendit. " Por une ju pashë, që ju e pranuat
këtë
pare", protestova une. Ai u përgjigj me fjalët e
urta të
Lao-Cusë "Vetëm prej njerëzve me armë."
Dollari amerikan akoma pranohet nga bashkësia
botërore prej
frikës, prandaj edhe mund të vazhdojë të rritet
buxheti
ushtarak amerikan çdo vit. Prandaj edhe u
quajtën
mbretëritë hermetike Kore e Veriut, Iran dhe
Irak si aksi i
djallit ata nuk pranojnë dollarë. Por frika
është një
këshilltar i keq. Shembjen e sistemit piramidal
perpara.
Edhe Lufta e Tretë botërore mund vetëm ta
ngadalësojë këtë
proces.
Kujdesi i pastër dhe interesi vetjak i sqaruar i
ka shtyrë
sunduesit e urtë, që të lëvizin drejt hapsirave
jasht
sferës së dollarit. Vendet europiane nisën
euron, jeni
japonez është në rritje. Por përpjekja e tyre
për ta
zëvendësuar letrën me letër me përqindje të
pandryshuar
detyrimisht mbetet e mangët.
Në një propozim revolucionar, kryeministri
malaizian, Dr.
Mahathir, ka paraqitur kthimin drejt arit dhe
argjendit, e
thënë më saktë, idenë e 'Dinarit të artë Islam',
i cili ka
për qëllim të bëhet rezervë botërore pa
përqindje. Ideja e
tij e madhe e shkrirjes së dollarit dhe të
krediteve mund
të krahasohet me reformat e Solonit, të urtit
legjendar të
Athinës, i cili mënjanoi borxhet, mposhti
oligarkinë dhe u
dha përsëri njerëzve tokën dhe lirinë. Nëse do
të vihet në
jetë, kjo mund të jetë fundi i vuajtjeve të
palestinezëve
dhe të Botës së Tretë në përgjithsi. Dollari
amerikan do të
binte po aq shpejt si më 1929 dhe bashk me të
edhe
mbështetja amerikane për Izraelin dhe borxhet
tuaja.
Kjo nuk duhet parë si sulm kundër Amerikës.
Amerikanët e
thjeshtë do të mund të rimerrnin përsëri
shtëpitë e tyre
prej kthetrave të bankave, pasi do të zhdukeshin
hipotekat.
Barra e borxheve do të binte nga kurrizi i
njerëzve. Është
e saktë George Sorosit dhe Mark Richit do t'u
duhej që së
bashku me shumë mbështetës të apasionuar të
Izraelit, të
luteshin për ndihmë në zyrat e ndihmës sociale.
Por kjo nuk
është ndonjë fatkeqsi duke qenë se do t'u duhej
ta
meritonin rrogën e tyre, ata do të ishin mëse të
zënë, për
të shkaktuar fatkeqsi.
Kjo është përgjigja e pyetjes, se si mund t'i
ndihmojmë
palestinezët. Thajuni udhëheqësve të vendeve
tuaja të
veprojnë drejt dhe të tërheqin kapitalin prej
bankave
amerikane dhe prej dollarit amerikan. Do të
ishte më
dobiprurëse sesa xhihadi ose kryqëzata, më
njerëzor dhe më
përfundimtar sesa atentatet vetvrasëse.
Mua më pëlqen ideja e Dr. Mahathirit. Dinari i
artë do të
hapte një botë krejt të re, një botë pa
përqindje, një botë
pa kamatë, e cila do të ndihmonte që të pajtonte
përsëri
shoqërinë. Marksi do të kënaqej me ironinë e
historisë që
marshimi drejt Palestinës do të ndalohet me anë
të
refuzimit të partneritetit me kamatën, e cila
dominohet nga
dollari.
Mendimet fetare nuk mund të ndahen prej
veprimeve tona
praktike. 'Dinari Islam' do ta plotësonte
sistemin bankar
dhe vlerat e tij. Sot ai do të quhet 'Sistem
bankar Islam',
por ai u praktikua prej Venedikut tejet katolik
përpara
daljes në pah të kamatës. Në këtë pikë nuk ka
ndryshim
ndërmjet Dar el-Islamit dhe Krishtërimit. Deri
para
marrëzisë fatale të Johann Calvinit, Kisha e
ndalonte
kamatën, kurse reformatori i madh fetar, Profeti
Muhamed, e
përforcoi këtë ndalesë. (Kurani 2, 275-280)
E drejta çifute ua ndalonte çifutëve të merrnin
kamatë nga
'vëllezrit' e tyre (çifutëve të tjerë), por e
kërkonte këtë
tek 'të huajt' (joçifutët). Shën Ambrosi i
kuptoi
rrjedhojat e këtij parimi, kur shkruajti "Kërko
kamatë
prej atij, të cilin dëshiron ta dëmtosh. Kërko
kamatë prej
atij, të cilin nuk është krim ta vrasësh. Kur ka
të drejtë
për luftë, ka edhe të drejtë për kamatë." (Ky
citat m'u vu
në dispozicion nga David Pidcock.)
Prandaj edhe paqja do të kthehet në Palestinë,
kur çifutët
të pranojnë parimin e lartë të Thomas Akuinit,
se "s'ka të
huaj" dhe t'i shohin palestinezët si vëllezrit e
tyre. Ose,
për të folur me fjalët e Hoseas, "Thoni për
vëllezrit tuaj
'populli im' dhe për motrat tuaja 'ato, të
cilat i dua.'
(Hosea 2; 1)
